Nínú [[mathematics|mathimatiki]], '''oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀''' kan (''polynomial'') je [[expression (mathematics)|ìgbékalẹ̀ọ̀rọ̀]] kan tó ní ìgún [[Finite set|adópin]] tó jẹ́ dídá pẹ̀lú àwọn [[variable (mathematics)|ayípadà]] (tí wọ́n tún jẹ́ [[indeterminate (variable)|aláìmọ̀]]) àti àwọn [[coefficient|olùsọdipúpọ̀]], nípa lílo àwọn ìmúṣe [[addition|ìròpọ̀]], [[subtraction|ìyọkúrò]], [[multiplication|ìsọdipúpọ̀]], àti àwọn nọ́mbà odidi [[Exponentiation|agbènọ́mbàga]] aláìjẹ́ olòdì. Fún àpẹrẹ, {{nowrap|''x''<sup>2</sup> − 4''x'' + 7}} jẹ́ oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀ kan, sùgbọ́n {{nowrap|''x''<sup>2</sup> − 4/''x'' + 7''x''<sup>3/2</sup>}} kìí ṣe oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀, nítorípé [[Term (mathematics)|ọ̀rọ̀]] rẹ̀ kejì jẹmọ́ pínpín pẹ̀lú ''x'' tó jẹ́ ayípadà àti nítorípé ọ̀rọ̀ rẹ̀ kẹta ní agbènọ́mbàga tí kìí ṣe nọ́mbà odidi.
Àwọn oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀ jẹ́ lílò nínú ọ́pọ́lọpọ́ ibi nínú mathimatiki àti sáyẹ́sì. Fún àpẹrẹ, wọn únjẹ́ lílò láti dá àwọn ìṣedọ́gba oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀, tó ún ṣàmìọ̀rọ̀ ọ̀pọ̀ ìṣòro, láti ìṣòro áljẹ́brà alákọ́bẹ̀rẹ̀ dé ìṣòro tó lọ́jú nínú sáyẹ́nsì; wọ́n únjẹ́ lílò láti túmọ̀ àwọn ìfiṣe oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀, tí wọ́n le ṣelẹ̀ lọ́pọ̀pọpọ́ ibi bóyá láti nínú [[chemistry|kemistri]] àti [[physics|fisiksi]] de [[economics|oro-okowo]] àti [[social science|sáyẹ́nsì àwùjọ]]; wọ́n únjẹ́ lílò nínú [[calculus|kalkulosi]] àti [[numerical analysis|ìtúwò onínọ́mbà]] láti ṣe ìsúnmọ́ àwọn ìfiṣe míràn. Nínú mathimatiki gíga, àwọn oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀ únjẹ́ líló láti dá àwọn [[polynomial ring|òrùka oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀]], ajọttúmọ̀ pàtàki nínú [[abstract algebra|áljẹ́brà afòyemọ̀]] àti [[algebraic geometry|jẹ́òmẹ́trì oníáljẹ́brà]].
==Ìgbéwò==
Oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀ kan le jẹ́ òdo, tàbí kó jẹ́ kíkọ bíi àròpọ̀ ìkan tàbí ọ̀pọ̀ àwọn [[term (mathematics)|ọ̀rọ̀]] aláìjẹ́ òdo. Iye àwọn ọ̀rọ̀ gbọ́dọ̀ jẹ́ adópin. Àwọn ọ̀rọ̀ náà ní nọ́mbà adúróṣinṣin (tó únjẹ́ [[coefficient|olùsọdipúpọ̀]] ọ̀rọ̀ náà) tó le jẹ́ sísọdipúpọ̀ pẹ̀lú nọ́mbà adópin kan ti [[Variable (mathematics)|àwọn ayípadà]] (tó únjẹ́ ṣíṣojú pẹ̀lú lẹ́tà). Àyípadà kọ̀ọ̀kan le ní [[exponent|agbènọ́mbàga]] tọ́ gbọ́dọ̀ jẹ́ nọ́mbà odidi aláìjẹ́ olódì, èyun pé, [[natural number|nọ́mbà àdábá]] kan. Agbènọ́mbàga tó wà lórí ayípadà kan nínú ọ̀rọ̀ kan làúnpè ní [[Degree of a polynomial|ìyí]] ayípadà náà nínú ọ̀rọ̀ náà, ìyí ọ̀rọ̀ náà yíò jé àròpọ̀ àwọn ìyí àwọn àyípadà nínú ọ̀rọ̀ náà, bẹ́ẹ̀sìni ìyí oníyèọ̀rọ̀púpọ̀onírúiyepúpọ̀ kan yíó jẹ́ ìyí ọ̀rọ̀ tí ìyí rẹ̀ bá tóbijùlọ. Nítorípé {{nowrap|''x'' {{=}} ''x''<sup>1</sup>}}, ìyí ayípadà kan tí kò ní agbènọ́mbàga lórí jẹ́ ókan. Ọ̀rọ̀ tí kò ní àyípadà kankan ní únjẹ́ [[constant term|ọ̀rọ̀ adúróṣinṣin]], tàbí "adúróṣinṣin" lásán. Ìyí ọ̀rọ̀ adúróṣinṣin jẹ́ 0. Olùsọdipúpọ̀ ọ̀rọ̀ kan le jẹ́ nọ́mbà yìówù láti inú àkójọpọ̀ pàtó kan. Tí àkójọpọ̀ náà bá jẹ́ àkójọpọ̀ àwọn nọ́mbà gidi, á so wí pé "àwọn oníyeọ̀rọ̀púpọ̀ tó wà lórí àwọn nọ́mbà gidi". Àwọn irú onírúiyepúpọ̀ tó tún wọ́pọ̀ ni àwọn onírúiyepúpọ̀ tó ní àwọn olùsọdipúpọ̀ oninomba odidi, àwọn onírúiyepúpọ̀ tó ní àwọn olùsọdipúpọ̀ alọ́jú (complex coefficients), àti àwọn onírúiyepúpọ̀ tó ní àwọn olùsọdipúpọ̀ tí wọ́n jẹ́ nọ́mbà odidi [[modular arithmetic|ìfiwọ̀n]] [[prime number|nọ́mbà àkọ́kọ́]] ''p'' kan. Nínú ọ̀pọ̀ àwọn àpẹrẹ nínú abala yìí àwọn olùsọdipúpọ̀ jẹ́ nọ́mbà odidi.
