Olúṣẹ́gun Ọbásanjọ́: Ìyàtọ̀ láàrin àwọn àtúnyẹ̀wò

Content deleted Content added
No edit summary
Ìlà 29:
|}}
'''Mathiew Àrẹ̀mú Olúṣẹ́gun Ọbásanjọ́''' [[Orders, decorations, and medals of Nigeria|GCFR]]<ref>{{cite web|url=http://www.un.org/webcast/ga/61/pdfs/nigeria-e.pdf |title=Statement by Obasanjo to the United Nations |format=PDF |date= |accessdate=2011-04-23}}</ref>
({{IPAc-en|oʊ|ˈ|b|ɑː|s|ən|dʒ|oʊ}}; {{lang-yo|Olúṣẹ́gun Ọbásanjọ́}} (ojoibi 5 March, 1937) jé ògágun tó tifèyìntì kúrò nínú iṣẹ́ Ológun ilè Nàìjíríà ati olóṣèlú ọmọ ilè [[Naijiria]]. Ohun ni [[Ààre ilè Naijiria]] lati odún [[1999]] títí dé ọdún [[2007]]. Èyí ni ìgbà kejì tí Obasanjo yíò jé Ààre orílè-èdè Nàìjírìa. Obasanjo ni Aare laarin odun [[1976]] sí [[1979]].<ref>{{Cite news| url=http://global.britannica.com/EBchecked/topic/423633/Olusegun-Obasanjo| work= Encyclopaedia Britannica | title=Olusegun Obasanjo| date= 21 May 2014| accessdate=23 February 2015}}</ref></ref> Consequently, Obasanjo stepped down after the [[Nigerian general election, 2007|April 2007 general election]].<ref>{{cite web|url=http://www.iht.com/articles/2006/05/16/news/lagos.php |title=President of Nigeria loses bid for a 3rd term |publisher=International Herald Tribune |date=29 March 2009 |accessdate=2011-04-23}}</ref>
 
==Ìgbà èwe==
[[File:Obasanjo 1978.gif|thumb|left|upright|Obasanjo ní ọdún 1978]]
 
Lẹ́yìn tí ó fẹ̀yìntì, ó bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ àdáṣe tirẹ̀, ìyẹn ní iṣẹ́ àgbẹ̀. Ilé-iṣẹ́ àgbè rè, Obasanjo Farms, gbòòrò; ó fẹ́rẹ ma sí abala iṣé àgbẹ̀ tí kò sí níbẹ̀. Láàrín ọdún 1976 sí 1999, orúkọ Obasanjo di ẹni mímọ̀ ní gbogbo àgbáyé. Akinkanju ni ninu eto oselu agbaye. O wa ninu awon Igbimo to n petu si aawo ni awon orile-ede to n jagun, paapaa ni ile adulawo. O je ogunna gbongbo ninu egbe kan to koriira iwa ibaje, iyen ni Transparency International. Ni odun 1999, Obasanjo tun di aare alagbada fun orile-ede Naijiria, labe asia egbe [[PDP]]. A tun fi ibo yan an pada gege bi aare ni [[2003]]..<ref>{{cite web|title=Annual Abstract of Statistics, 2012|url=http://www.nigerianstat.gov.ng/pages/download/253|website=National Bureau of Statistics|publisher=National Bureau of Statistics|accessdate=3 April 2015|pages=595–596|format=PDF}}</ref> Okan pataki ninu afojusun ijoba Obasanjo ni igbogun ti iwa jegudujera (Anti-Corruption). Obasanjo gbiyanju dida ogo Naijiria pada laarin awon akegbe re ni agbaye (Committee of nations). O tun iyi owo naira to ti di aburunmu bi gaari omí se, gbigbowo-lori-oja (inflation) ti dinku jojo. Iye owo afipamo-soke-okun (external reserves) Naijiria ti ga gan-an ni, o to $40 billion bayii. Obasanjo tun fidi awon banki wa mule, pipo ti won po yeeriye tele ti dinku, won o ju meeedogbon lo mo bayii. Eyi mu ki awon eniyan ni igbekele ni fifi owo pamo si banki, won si tun le ya owo fun idagbasoke okowo won gbogbo. Lara awon eto ti ijoba Obasanjo n se ni tita awon ogun ijoba fun awon aladaani (''privatisation policy''). Eto yii ku die kaato. Idi ni pe awon olowo lo le ra awon ogun bee, talika kankan ko le ra won.