Ifá: Ìyàtọ̀ láàrin àwọn àtúnyẹ̀wò

Content deleted Content added
kNo edit summary
Ìlà 1:
{{odù ifá}}
'''Ifá''' jé òrìsà kan pàtàkì láàrin àwon [[ọmọ Yorùbá|Yorùbá]]. Àwon Yorùbá gbàgbó wí pé Olódùmarè ló rán ifá wá láti òde òrun latí wá fi ogbón rè tún ilé ayé se. Ogbón, ìmò, àti òye tí olódùmarè fi fún ifá ló fún ifá ní ipò ńlá láàrin àwon ìbọ ní ile Yorùbá. “A-kéré-finú-sogbón” ni oríkì ifá.
 
Ìgbàgbó Yorùbá ni wípé ní ìgbà kan rí, ifá gbé òde-ayé fún ìgbà pípé kí o tóó padà lo sí òrùn. Ní ìgbà tí ifá fi wà ní ilé ayé, ó gbé ilé-ifè fun ìgbà péréte. Sùgbón ní ìgbà tí òrùnmìlà fi wà láyé yìí naa, a tún maa lo sí òde òrun léèkòòkan tí olódùmarè bá pèé láti wá fi ogbón rè bá òun tún òde-òrùn se. Nítorí náà gbáyégbórun ni ifá ńse.
 
Ìtàn so fún wa wipe omo méjo ni òrúnmìlà bí nígbà tí ó wà láyé, nígbà tí ó di ojo kan ti òrùnmìlà ńse odún ni òkan nínú àwon omo yìí tíí se àbíkèhìn pátápátá báse àfójúdi sí òrúnmìlà, ni òrùnmìlà bá binú fi ayé sílè lo sí òde orun. Ni ìfá bá relé olókun kòdé mó. Ó léni té bá ri i, e sá maa pè ní baba”. Sùgbón òrùnmìlà fún àwon òmo rè méjèèjo náà ní ikin mérìndínlógùn ó ní be e délé bee bá fówóó ní, eni tè é maa bi ninu.
 
Ìkín mérìndinógun náà ni à ń lò lòníí láti bèèrè nnkan lówó ifá.
Ìlà 10:
== DÍÈ LARA ÀWON OHUN ÈLÒ IFÁ DÍDÁ ==
 
Orísìírísìí ni àwon ohun èlò tí àwon babaláwo fi í da ifá ikin ifá ni àdáyéná nínú wón. Ikin ifá jé mérìndínlógún. Ohun èlò ifá-dídá míìran ni òpèlè, èyí ló wópò jù fún ifá dídá ní ayé òde òní. Àwon babalàwo máa ńsábàá lo ikin ifá (èkùró ifá) nígbà tí wón bá mbo ifá ní oòdèè won, wón a sì lo òpèlè fun ará òdé tí ó wáá da ifá lódòo won láti ibi èso igi òpèlè ni a ti ń mú òpèlè ifá.
 
Ohun èlò ifá dídà míìran ní ìróké tàbí ìrófá èyí jé óá gbóńgbó kan báyìí tí a ńmú lu opón ifá bí a bat í ńki ifà lo àwon olóyè ifá a máa fi ehín erin gbé ìrókée ti won.
 
Ohun èlò ifá dídá míìran opón ifá, nínú opón ifá ni a ní lati kó gbogbo ohun èlò ifá dídá tí a ti ká sílè wonyìí sí bá a bá ti ńdá ifá. Orísi opón ifá ló wà opón kékeré wà, opón ńlá sì wà pèlú.
 
Àwon babaláwo a máa ní owó eyo àti égúngún nínú ohun èlò ifá dídá won, owó eyo dúró fún béèni, egungún sì dúró fún béè ko nígbà tí a bá di ìbò béèrè nnkan lówó ifá-owó-eyo àti égúngún yìí tí a dì mówó ni à ń pè ni ìbò.
 
Gbogbo ohun èlò ifa dídá tí mo kà sílè yìí ni a ńkó sínú àpò kan tí àwon babaláwo ńgbé kó èjìká báyìí tí à ń pè ni àpòo jèrùgbá, enikéni tí o bá nko àpò yìí ni à ń pè ní akápò ifá tàbí babaláwò.
 
== EBO IFÁ ==
 
Ebo rírú se pàtàkì fún eni tí a bá dá ifá fún. bí ifá tí a dá fún ènìyàn bá se rere tàbí búbúru, oní tòhùn ni lati rúbo kí ohun tí ó dá ifá sí náà ó lè baà dará: lónà kìní:- Ebo ifá jé ounje fún òrìsà tí ifá bá so wí pé kí á rúbo,
Fun àpeere, tí ènìyàn bá fé se nnkan. ti o ba bèrè lówó ifá, wón le so pé ki o lo rubo fun ògun, Ebo ifá jé ètùtù pàtàkì nítorí tí Babaláwo bání kí ènìyàn se nnkan óní láti se é, ki òun pàápàá ólè ba à ni ìgboyà wípé àteégún-àteésà, nítori èyí ní àwon babaláwo fi máa ńwí fún ení tí a ní kí ó rúbo pé kí ó wá oúnje fún àwon aládùgbóó re.
 
== ÈSÙ ATI IFÁ ==
 
Bí a ba wo ilé àwon babaláwo, a ó ri i wí pé ère [[Èsù]] kìí wón nibè. Yangí ńlá kan o máa wà ní èbá ilé àwon babalawo. Yangí yìí dúró fún àmì Èsù. Ìgbà gbogbo ni àwon babaláwo máa gbé eboo lo si ibé, nwon a máa bu epo lé yangí náà lórí, a máa rin sún nígbà gbogbo.
 
Òpòlopò ni ese ifá tí o je mo Èsù. Nígbà míìran, Èsú jé ìrán ńsé fún ifá. Nígbà miran èwè, Èsú sí dá bí eni tí ńfún ifá ni agbára. Nínú ese ifá a lè rí ohun tí o jo bayin “…ni òrúnmìlà ba ti àse Èsù bonu”. ìtumò èyí ni wí pé bí ifá bá féé se nnkan lile ti ó rí bí idan, àse Èsù ló ní láti lò. Nígbà mìíràn, Èsù jé olùrànlówó fún ifá. Nígbà mìíràn, Èsù sì jé olùdánwò fún ifá.
 
Oríkì Èsù tí ó wà nísàlè yí ti fi hàn wà gba-n-gba pé Èsù kì ba enìkan sòré
 
Oríkì Èsù nìyí: “Òkú yan omo tié lódì átóńtórí omo olomo”.
 
== IPÒ IFÁ LAARIN ÒÒSÀ YÓKÙ ==
Ìlà 41:
Gégé bí a ti so síwájú, àwon omo òrúnmìlà ni òrúnmìlà fún ní ikin ifá mérìndínlógún nígbà tí ó padà lo si òrun tí ló sí wa sílé ayé mó.
 
Nígbà tí a bá ń sòrò ìkín, a kò ni se aláìménuba àwon ojú odù mereerindínlógún nítori ìkín mérìndínlógún náà ni à ń lò lónìí láti bèèrè nnkan lowo ifá. Àwon ojú odù mérìndínlógún àti bí wón se to tèle ara won:
 
(1) Èjì Ògbè
 
Eji ògbè Esè kínní
 
“Gbogbo orí àfín ewú
 
Abuké ló rerú òòsà mósò
 
Lààlààgbàjà ló ti isé è de
 
Adíá fún òrúnmìlà
 
Níjó ti ńlo rèmí omo olódùmarè sóbìnrin Esè kejì.
 
Eri ńlá níí sunkún ibú
 
Agbara giri nii sunkun ògbun
 
Adíá fun Aadelówo nífè
 
Nwón ní ó ká a kío móle
 
(2) Oyeku méjì,
 
(3) Ìwòrí méjì,
Ìlà 93:
(15) Òsé méjì,
 
(16) Ofún méjì,
 
== ÀWON OMO ODÙ ==
 
Léyìn àwon ojú odù méríndinlógún yìí, àwon òjìlérúgba odù míràn tún wà tí à ń pè ni omo odù tàbí àmúlù odù wón jé omo odù nitorí pé a gbà pé won se omodé si àwon ojú odù, à ń pè wón ni Àmúlù odù nítorí pé orúko odù méjì ni òkòòkan wón jé. F.A., èkíni nínú àwon odù wònyìí a máa je ogbeyèkú.
 
Àwon Yoruba ka àwon odu wònyú si òòsà pàtàkì jùlo, àwon ojù odú.
F.A. Ese-ifa òwònrín méjì
 
(a) Ikin níi fagbáríí selé
 
Àtàrí ni o jóòrún ó pagbin ìsàlè
 
Olobonhunbonhun ni fapa ara re dá gbèdú.
Ìlà 113:
 
== Iwe fun kika ==
* [[J. F. Odunjo]] (1969), Eko Ijinle Yoruba, Alawiye Fun Awon Ile Eko Giga, Apa Keji, Longmans of Nigeria, Ojú-ìwé 78-87.
* E. A Lijadu (1895) Ifa Mimo Alabalase United Star printers Ltd.
* P.O. Ògúnbòwálé (1980) Àwon Irúnmalè Ilè Yorùbá Evans Brothers (Nigeria Publishers) Limited. ISBN 978-167-090-8.
Jẹ́ kíkójáde láti "https://yo.wikipedia.org/wiki/Ifá"