Ọ̀gẹ̀dẹ̀ jẹ́ èso gígùn tó ṣe é jẹ,[1][2] èyí tí àwọn igi eléso mìíràn ní genus Musa máa ń jẹ jáde.[3] Ní àwọn orílẹ̀-èdè mìíràn, wọ́n máa ń dín ọ̀gẹ̀dẹ̀, wọ́n sì máa ń yà wọ́n sọ́tọ̀ sí èyí tó wà fún jíjẹ. Èso náà máa ń wà ní oríṣiríṣi ìwọ̀n, àwọ̀ àti ìrísí, àmọ́, ó máa ń gùn tó sì máa ń rí ṣọnṣọ, pẹ̀lú ara tó rọ̀.

Ọ̀gẹ̀dẹ̀
Banana
Peeled, whole, and cross section
Ìṣètò onísáyẹ́nsì
Ìjọba:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Ìtò:
Ìdílé:
Ìbátan:
Grocery store photo of several bunches of bananas
'Cavendish' bananas are the main commercial cultivar

Àpèjúwe

àtúnṣe
 
Young plant

Igi ọ̀gẹ̀dẹ̀ jẹ́ igi eléwé tó tóbi jù lọ.[4] Ìsàlẹ̀ igi ọ̀gẹ̀dẹ̀ jẹ́ èyí tí wọ́n máa ń pè ní "corm".[5] Igi náà máa ń ga, tó sì máa ń dúró nílẹ̀ dáadáa. Kò sí orí ilẹ̀ tí ọ̀gẹ̀dẹ̀ ò ti lè hù, ní bí i 60 centimetres (2.0 ft) sínú ilẹ̀, ó sì fẹ̀ dáadáa.[6] Igi ọ̀gẹ̀dẹ̀ jẹ́ èyí tó máa ń tètè hù nínú gbogbo àwọn igi eléso yòókù. Ìwọ̀n ìdàgbàsókè ojoojúmọ́ rẹ̀ jẹ́1.4 square metres (15 sq ft) to 1.6 square metres (17 sq ft).[7][8]

Àwọn ìtọ́kasí

àtúnṣe
  1. Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named morton
  2. Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Armstrong
  3. Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named MW
  4. Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named PicqINIB00
  5. Stover & Simmonds 1987, pp. 5–9.
  6. Stover & Simmonds 1987, p. 212.
  7. Verrill, A. Hyatt (1939). Wonder Plants and Plant Wonders. New York: Appleton-Century Company. p. 49 (photo with caption). 
  8. Flindt, Rainer (2006). Amazing Numbers in Biology. Berlin: Springer Verla. p. 149.