Ponna: Ìyàtọ̀ láàrin àwọn àtúnyẹ̀wò
Content deleted Content added
Replacing page with 'WF' |
k Reverted edits by 85.71.93.29 (talk) to last version by Loadewole |
||
Ìlà 1:
[[J.A. Ogunwale]]
[[Ogunwale]]
[[Itumo]]
[[Ponna]]
[[Itumo ponna]]
J.A Ògúnwálé (1992), ‘Àyèwò Àwon Afò Onítumò Pón-na nínú Àwon Ìwé kan nínú Èdè Yorùbá.’, Àpilèko fún Oyé Émeè, DALL, OAU, Ifè, Nigeria.
ASÀMÒ
Pón-na inú àwon àsàyàn ìwé Yorùbá kan ni kókó ohun tí isé yìí dá lé lórí. Isé yìí tún se àlàyé lórí àjosepò ààrin Sàkání-Ìtumò, afò àti ìtumò nítorí pé bí atónà ni wón jé sí ara won. Bákan náà ni a pín àwon Pón-na tí a rí nínú àwon ìwé Yorùbá díè sí ìsòrí. Èyìn èyí ni a wá se àfiwé pón-na pèlú àwon èyà Ìtumò mìíràn tó ń bá a sé orogún.
A fi òrò wá àwon omo Yorùbá tó ń lo èdè náà lénu wò kí ìtumò tí a ń fún afò tí àwa kà sí pón-na má baà dà bí àtorírò tiwa lásán. A wo àwon ìwé tí ó je mó ewì, òrò geere àti eré onítàn kí a lè baà kó gbogbo èyà ìwé Yorùbá já. Orí òsùwòn àjùmòse Kress àti Odell lórí ìsèdà òye-òrò ni a gbé isé yìí kà.
A kíyèsí I wí pé àwon àkíyèsí tí ó je mó ti gírámà àti sèmáńtììkì máa ń pa ìtumò afò kan dà. A sì tún kíyèsí i wí pé ìlò àfikún èyán wà lára aáyan elédè láti pèsè sàkání-ìtumò. Isé yìí tún pín pón-na sí ìsòrí. Òsùwòn tí a lò ni àyè tí a bá àwon ibùba pón-na, Ìrísí Sàkání-ìtumò, Ìsèdá-òrò àti àbùdá odo ìtumò onípón-na. a rí i wí pé àbùdá pón-na kì í se ohun tó yé tawo-tògbèrì, a wá fi wé àwon orísìí èyà-ìtumò mìíràn bíi gbólóhùn aláìlárògún, èdà òye-òrò, ààrò àti gbólóhùn aláìnítumò-pàtó. Isé yìí rí i wí pé ara àbùdá èdè ni àwon pón-na kan jé, ó lè má jé àmì àìgbédè-tó olùsòrò. Èyí mú kí a tóka àkotó tó péye, Ìsèdà òyè òrò àti ìlò sàkání-ìtumò gégé bí ogbón ìyoní-pón-na.
A fi orí isé yìí tì si ibi wí pé kì í se gbogbo ìgbà ni pón-na máa ń jé àkómérè fún àsoyé àti àgbóyé. Èyí ló sún wa dé ibi pé kí a se àlàyé díè lórí ìlò tí a ń lo pón-na láwùjo gégé bí ó se hàn nínú àwon ìwé tí a sàyàn
| |||