Ugali ní orílẹ̀ èdè Ghana

àtúnṣe

Sagtulga (Dagbani: saɣituliga, Hausa:tuo zaafi), tàbí diehuo, jẹ́ oúnjẹ tí ó gbajúgbajà láàrin àwọn ènìyàn tí wọ́n wà ní orílẹ̀-èdè Ghana. Sagtulga jẹ́ oúnjẹ tí ó ṣe gbòógì tí wọ́n máa ń jẹ pẹ̀lú onírúurú ọbẹ̀ bíi ilá. Ó jẹ́ oúnje tí ó gbajúmọ̀ jù ní apá àríwá orílẹ̀-èdè náà: Northern, Upper East, àti Upper West. Wọ́n sáábà máa ń jẹ oúnjẹ yìí gẹ́gẹ́ bíi oúnjẹ alẹ́, síbẹ̀ (àwọn ènìyàn bíi àgbẹ̀ àti oníṣẹ́ ọwọ́) máa ń jẹ ẹ́ gẹ́gẹ́ bíi oúnjẹ òwúrọ̀ tàbí ti ọ̀sán. Wọ́n sáábà máa ń jẹ ẹ́ pẹ̀lú ewédú (Dagbani: salinvogu, Hausa: ayoyo, molokai)[1] àti ilá (Abelmoschus esculentus) Àdàkọ:CN pẹ̀lú ọbẹ̀ ata ní ẹ̀gbẹ́ kan.

Tuo zaafi
A woman stirring sagtulga
Tuo zaafi and ayoyo soup

Oúnjẹ yìí kún fún àgbàdo sísè àti ẹ̀gẹ́ gbígbẹ díẹ̀ pẹ̀lú omi láì sí iyọ̀ nínú rẹ̀. [2] Ní ti ìbílẹ̀, a máa ń se é pẹ̀lú jéró,[3] èyí tí ó jẹ́ ìbílẹ̀ sí àwọn apá àríwá orílẹ̀-èdè Ghana.[4]

Wọ́n sáábà máa ń jẹ ẹ́ pẹ̀lú ọbẹ̀ ẹ̀fọ́ èyí tí a ṣe láti ara ẹ̀fọ́ ewúro, tàbí nígbà mìíràn pẹ̀lú ewé ẹ̀gẹ́ tútù tí a gún. A le jẹ ẹ́ pẹ̀lú onírúurú ọbẹ̀, bíi ilá àti ọbẹ̀ ẹ̀pà.

Àwọn Ìtọ́kasí

àtúnṣe
  1. "Corchorus olitorius Jew's Mallow, Nalta jute PFAF Plant Database". 
  2. "Ayoyo soup and tuo zaafi". infoboxdaily.com. Archived from the original on 2015-05-27. Retrieved 2015-05-27.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  3. Webb, L.S. (2000). Multicultural Cookbook of Life-Cycle Celebrations. Cookbooks for Students Series. Oryx Press. p. 64. ISBN 978-1-57356-290-4. https://archive.org/details/multiculturalcoo00lois. Retrieved October 2, 2018. 
  4. "An Introduction to Northern Ghana's Super Foods Shea, Millet & Fonio | Circumspecte" (in en-US). Circumspecte. 2016-07-25. https://circumspecte.com/2016/07/an-introduction-to-northern-ghanas-super-foods-shea-millet-fonio/.