Sunday Iyahen

ọmọ ẹgbẹ́ ọ̀mọ̀wé ìmọ̀ sáyẹ́nsí ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà

Sunday Osarumwense Iyahen (3 October 1937 – 28 January 2018) je omo Naijiria onimo isiro ati oloselu. Ó ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí ọ̀jọ̀gbọ́n nínú ẹ̀kọ́ ìṣirò ní àwọn ilé ẹ̀kọ́ gíga ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà àti nílẹ̀ òkèèrè, ó sì ṣe ìrànlọ́wọ́ sí àbá èrò orí gbogboogbò ti àwọn àyè vector topological. Bakan naa lo ṣiṣẹ gẹgẹ bii Sẹnetọ ni ile igbimọ aṣofin Naijiria fun saa meji, to n ṣoju Bendel Central Senatorial District.

Sunday Osarumwense Iyahen
Ọjọ́ìbí(1937-10-03)3 Oṣù Kẹ̀wá 1937
Benin City, Edo State, Nigeria
Aláìsí28 January 2018(2018-01-28) (ọmọ ọdún 80)
Benin City, Edo State, Nigeria
Orílẹ̀-èdèNigerian
Orúkọ mírànSunny
Ẹ̀kọ́
Iṣẹ́Mathematician, politician
Olólùfẹ́Veronica Aigboduwa Osagie
Àwọn ọmọ6
Parent(s)
  • Solomon Igbinuwen Iyahen
  • Aiwekhoe
Awards

Igbesi aye ibẹrẹ ati ẹkọ

àtúnṣe

Ojo keta osu kewaa odun 1937 ni won bi Iyahen ni ilu Benin ni ipinle Edo ni orile-ede Naijiria. [1] Oun ni akọbi ninu o kere ju ọmọ mẹtadinlogun ti Solomon Igbinuwen Iyahen ati iyawo rẹ Aiwekhoe. [1]

Iyahen lọ si ile-iwe alakọbẹrẹ Saint Matthew ni Ilu Benin (1944-45), atẹle nipa Ile-iwe Saint Peter (1945-51) ni ilu kanna. Awọn ile-iwe mejeeji wa labẹ iṣakoso ti Ẹgbẹ Aṣoju ti Ile-ijọsin, agbari ti o da lori Ilu Lọndọnu ti iṣeto ni 1799. [2] Lẹhinna o lọ si ile-ẹkọ giga Edo ni Ilu Benin. Ni ọdun 1956, o kọja ni idanwo ijẹrisi ile-iwe Cambridge, ti o gba Ẹka Ọkan. O kawe ni Government College, Ibadan, fun iwe eri ile-iwe giga Cambridge ni 1957-1958. [3]

Ni 1959, o forukọsilẹ ni University College, Ibadan, lati kọ ẹkọ mathimatiki. O gboye gboye pẹlu oye oye kilasi akọkọ ni mathimatiki ni ọdun 1963. Lẹhinna o tẹsiwaju si University of Keele, nibiti o ti gba Ph.D. ninu eko isiro 1967. Lẹhinna o gba D.Sc. ni mathimatiki lati kanna University ni 1987.

Omowe ọmọ

àtúnṣe

O ṣe alabapin bi olukọ abẹwo si awọn ile-iṣẹ oriṣiriṣi, pẹlu University of Lagos, University of Jos, University of Port Harcourt, University of Ilorin, University of Nigeria, Nsukka, University of Cape Coast (Ghana), University of Khartoum (Sudan), ati University of Waterloo, Canada.

O ṣe atẹjade lori awọn iwe ti o ni ibatan mathematiki 100 ni awọn iwe iroyin agbaye, ṣiṣẹ bi olootu-olori fun Afrika Mathematika ati Akosile ti Nigerian Mathematical Society, [3] o si ṣe alaga igbimọ ti Federal Polytechnic, Idah . [4]

O je elegbe omo egbe eko ijinle sayensi Naijiria ati Association Mathematical Association of Nigeria, [5] Iyahen tun je omo egbe London Mathematical Society, American Mathematical Society, ati International Mathematical Union .

Oselu ọmọ

àtúnṣe

Iyahen je Senato fun igba meji fun Federal Republic of Nigeria. O soju Bendel Central Senatorial District labẹ ipilẹ egbe National Party of Nigeria (NPN) ni olominira keji (Oṣu Kẹwa si Oṣu kejila ọdun 1983) ati Social Democratic Party (SDP) ni olominira kẹta (August 1992 si Oṣu kọkanla ọdun 1993). Ó sìn ní oríṣiríṣi iṣẹ́ nínú ilé ìgbìmọ̀ aṣòfin, gẹ́gẹ́ bí alága ìgbìmọ̀ lórí Ẹ̀kọ́, sáyẹ́ǹsì àti ìmọ̀ ẹ̀rọ, àti igbákejì alága Ìgbìmọ̀ Tó Ń Rí sí Ìnáwó àti Ìnáwó.

Iyahen ni iyawo Veronica Aigboduwa Osagie ni ojo karundinlogbon osu kesan odun 1967. Won bi omo mefa ati omo omo mokanla.

Iyahen ku ni ọjọ 28 Oṣu Kini ọdun 2018 ni Ilu Benin, Ipinle Edo, Nigeria. Ẹni ọgọrin ọdun ni. Ojo kerindinlogun osu keji odun 2018 ni won sin i si ile re ni ilu Benin.

Awọn itọkasi

àtúnṣe
  1. 1.0 1.1 Omozusi 1997, p. 195.
  2. Africa Journal Limited 1991.
  3. 3.0 3.1 Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named MacTutor
  4. Gerdes & Africa 2007.
  5. Empty citation (help) 

Awọn orisun

àtúnṣe

Ita ìjápọ

àtúnṣe
  • Sunday Iyahen at the Mathematics Genealogy Project