Ẹ̀yà ara ìfọ̀, tàbí ibùsọ̀rọ̀, ni àwọn ẹ̀ya ara kan tí ó dá wà fún ọ̀rọ̀ sísọ́ tàbí kí á lò wọ́n fún àgbékalẹ̀ èdè láti ẹnu. Àwọn èyà ara ìfọ̀ náà ni:

  1. ètè méjèjì,
  2. Eyín, eyín nfihan ipele àlàfíà ti ènìyàn wa lapapọ. ẹyín gbọdọ wa ni mimọ láìsí jijẹra, ki o funfun ki o le koko ki o sin ma dan pẹlu ori ti mu daradara. Àgbàlagbà yẹ kio ni eyín mejilelọgbọn (merindinlogun ni abala oke ati isalẹ). Ni ọdún méjì àti àbọ̀, ọmọdé yẹ ki o ni eyín ogún keeke, (mẹwa-mẹwa ni abala oke ati isalẹ) Iwadi fi idi rẹ múlẹ pe awọn ohun ti ko tọ nípa eyín ni, eyín ti ko pe, eyín ti o sọnu, eyín ti o ge ati eyín ti ko duro deede. Awọn aràn tí o ma ùn se eyín ni wọnyi jijẹra nipa igo ounjẹ ọmọde (baby-bottle tooth decay), epulis, meth mouth and Hutchinson's teeth.
  3. erìgì òkè
  4. erìgì tìsàlẹ̀,
  5. Àjà ẹnu,
  6. káà ọ̀fun,
  7. tááná àti
  8. ahọ́n pẹ̀lú ìṣesí rẹ̀.

Àwọn Ìṣesí ẹ̀yà ara ìfọ̀

àtúnṣe

Ìṣesí méjì ló wà fún àwọn ẹ̀yà ara ìfọ̀ tí ó wà, ìṣesí alkọ̀ọ́kọ́ ni

  1. ẹ̀yà ara ìfọ̀ tí ó ń sún. Lára àwọn wọ̀nyí ni ahọ́n], ètè àti káà ọ̀fun.
  2. ẹ̀yà ara ìfọ̀ tí kíì sún. Àwọn wọ́nyí ni eyín, erìgì òkè àti erìgì ìsàlẹ̀ àti àjà ẹnu.
  • Àkíyèsí pàtàkì: bí ó tilẹ̀ jẹ́ wípé a ka tááná mọ́ ẹ̀yà ara ìfọ̀ tí ó ń sún, ṣùgbọ́n kòsí lára wọn, ó kàn jẹ́ ọ̀nà tí ohùn àti ọ̀rọ̀ ń gbà lásán ni.Ẹ̀wẹ̀ ahọ́n nìkan ni ó jẹ́ pé ma ń ṣiṣẹ́ jùlọ nínú àwọn ẹ̀yà ara ìfọ̀ nípa ètò ìró àti ìbánisọ̀rọ̀.

[1]

Àwọn Ìtọ́ka sí

àtúnṣe
  1. Rachael-Anne Knight (2012), Phonetics – A course book, Cambridge University Press, p.27