Ìpínlẹ̀ Adamawa
Ìpínlẹ̀ Adamawa (Fula: Leydi Adamaawa 𞤤𞤫𞤴𞤣𞤭 𞤢𞤣𞤢𞤥𞤢𞥄𞤱𞤢) jẹ́ ìpínlẹ̀ kan ní agbègbè àríwá-ìlà-oòrùn orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, tí ó pín ààlà pẹ̀lú Ìpínlẹ̀ Bornosí àríwá ìwọ̀-oòrùn, Gombesí ìwọ̀-oòrùn, àti Taraba gúúsù-ìwọ̀-oòrùn nígbàtí ààlà ìlà-oòrùn rẹ̀ di apákan ààlà orílẹ̀ èdè pẹ̀lú orílẹ̀ èdè Cameroon. Orúkọ rẹ̀ jẹ yọ látara ìtàn emirate ti Adamawa, pẹ̀lú olú-ìlú ẹ́míréétì tẹ́lẹ̀rí ti Yola tí ó jẹ́ gẹ́gẹ́ bí olú-ìlú Ìpínlẹ̀ Adamawa. Ìpínlẹ̀ náà jẹ́ ọ̀kan lára àwọn ìpínlẹ̀ oríṣiríṣi àkóónú ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà pẹ̀lú áwọn ọ̀wọ́ ẹ̀yà onílùú tí ó lé ní ọgọ́rùn-ún. Wọ́n dáa sílẹ̀ ní ọdún 1991 nígbàtí ìpínlẹ̀ Gongola tẹ́lẹ̀rí túká di ìpínlẹ̀ Adamawa àti ìpínlẹ̀ Taraba.[3]
Ìpínlẹ̀ Adámáwá | ||
|---|---|---|
| ||
| Nickname(s): Land of Beauty | ||
 Location in Nigeria | ||
| Country |  Nigeria | |
| Oluilu | Yola | |
| Ijoba Ibile | 21 | |
| Idasile | 27 August 1991 | |
| Government | ||
| • Gomina | Umaru Fintiri (APC) | |
| • Awon Alagba | Jibril Mohammed Aminu, Mohammed Mana, Grace Bent | |
| • National Assembly delegates | Akojo | |
| Area | ||
| • Total | 36,917 km2 (14,254 sq mi) | |
| Population (2005) | ||
| • Total | 3,737,223 | |
| Time zone | UTC+0 (GMT) | |
| Geocode | NG-AD | |
| GIO (2007) | $4.58 billion[1] | |
| GIO ti Enikookan | $1,417[1] | |
| www.adamawa.gov.ng | ||
Adamawa State | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Nickname(s): Land of Beauty/UBA | |||
 Location of Adamawa State in Nigeria | |||
| Coordinates: 9°20′N 12°30′E / 9.333°N 12.500°E | |||
| Country | Nigeria | ||
| Established | August 27, 1991 | ||
| Capital | Yola | ||
| Government | |||
| • Body | Government of Adamawa State | ||
| • Governor | Umaru Fintiri (PDP) | ||
| • Deputy Governor | Crowther Seth (PDP) | ||
| • Legislature | Adamawa State House of Assembly | ||
| • Senators | C: Aishatu Dahiru Ahmed (APC) N: Ishaku Elisha Abbo (APC) S: Binos Dauda Yaroe (PDP) | ||
| • Representatives | List | ||
| Area | |||
| • Total | 36,917 km2 (14,254 sq mi) | ||
| Population (2006) | |||
| • Total | 3,178,950 | ||
| Time zone | UTC+1 (GMT) | ||
| Postal code | 640001 | ||
| Dialing Code | +234 | ||
| Geocode | NG-AD | ||
| GDP (2007) | $4.58 billion[1] | ||
| GDP Per Capita | $1,417[1] | ||
| HDI (2019) | 0.488[2] low · 27th of 37 | ||
| Website | www.adamawastate.gov.ng | ||
Láàárín àwọn ìpínlẹ̀ mẹ́rìndínlógójì ti orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, ìpínlẹ̀ Adamawa jẹ́ ìpínlẹ̀ ẹlẹ́ẹ̀kẹjọ tí ó gbòòrò jùlọ ní ààyè tàbí agbègbè àti ṣùgbọ́n ẹlẹ́ẹ̀kọkàndínlógún ní iye pẹ̀lú ènìyàn tí ó tó mílíọ́nnù mẹ́rinlé-ní-ìdámẹ́rin gẹ́gẹ́ bí àbájáde ọdún 2016.[4]
Ohun tí a wá mọ̀ sí ìpínlẹ̀ Adamawa ti ní olùgbé láti bí ọ̀pọ̀ ọdún sẹ́yìn kúnfún àwọn oríṣiríṣi ẹ̀yà pẹ̀lú Bwatiye (Bachama), Bali, Bata (Gbwata), Gudu, Mbula-Bwazza, àti Nungurab (Lunguda) ní àáríngbùngbùn agbègbè náà; Kamwe sí àríwá àti àáríngbùngbùn agbègbè náà; Jibusí gúúsù tí ó naṣẹ̀; Kilba, Marghi, Waga, àti Wula ní ìlà-oòrùn, àti Mumuye ní gúúsù nígbàtí àwọn Fulaniń gbé jákèjádò ìpínlẹ̀ náà lemọ́lemọ́ gẹ́gẹ́ bí darandaran. Ìpínlẹ̀ Adamawa jẹ́ àkóónú oriṣ́iríṣi ẹ̀sìn nígbàtí ìwọ̀n bí 55% àwọn ènìyàn olùgbé jẹ́ Mùsùlùmí Sunni àti ìwọ̀n 30% jẹ́ Kììtẹ́nì (nípàtàkì Lutheran, EYN, ECWA, àti ìjọ aláṣọ ara) nígbàtí àwọn ìwọ̀n 15% jẹ́ àwọn ẹlẹ́sìn ìbílẹ̀.[5][6]
Imojuto
àtúnṣeAgbegbe Ijoba Ibile 21 lowa ni Ipinle Adamawa :
|
Àyọkà yìí tàbí apá rẹ̀ únfẹ́ àtúnṣe sí. Ẹ le fẹ̀ jù báyìí lọ tàbí kí ẹ ṣàtúnṣe rẹ̀ lọ́nà tí yíò mu kúnrẹ́rẹ́. Ẹ ran Wikipedia lọ́wọ́ láti fẹ̀ẹ́ jù báyìí lọ. |
Itokasi
àtúnṣe- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "C-GIDD (Canback Global Income Distribution Database)". Canback Dangel. Retrieved 2008-08-20. Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid
<ref>tag; name "C-GIDD GDP" defined multiple times with different content - ↑ Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedHDI - ↑ "This is how the 36 states were created". Pulse.ng. October 24, 2017. Retrieved 15 December 2021.
- ↑ "Population 2006-2016". National Bureau of Statistics. Retrieved 14 December 2021.
- ↑ Roelofs, Portia (November 2017). "Civil Society, Religion and the State: Mapping of Borno and Adamawa" (PDF). Abuja: Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit. Archived from the original (PDF) on 19 January 2022. Retrieved 18 January 2022.
- ↑ Nwankwo, Cletus Famous (27 March 2019). "Religion and Voter Choice Homogeneity in the Nigerian Presidential Elections of the Fourth Republic". Statistics, Politics and Policy 10: 1–25. doi:10.1515/spp-2018-0010. https://www.researchgate.net/publication/331532913. Retrieved 19 January 2022.