Òndó Town

(Àtúnjúwe láti Ondo)

Ilu Ondo jẹ́ ìlú Kejì tí ó tóbi jùlọ ní Ìpìnlẹ̀ Ondo, Nigeria. Ìlú Ondo jẹ́ ilé-iṣẹ́ ìṣòwò fún agbègbè; Àwọn irúgbìn tí ìṣòwò gẹ́gẹ́bí iṣu, gbágùdá, ọkà, tábà àti òwú ni a gbìn, èyí tí a máa ń lò láti hun aṣọ pàtàkì ti àṣà tí a mọ̀ sí Asọ Òkè aṣọ, èyí tí ó wọ́pọ̀ láti ṣé aṣọ láàrin àwọn olùgbé agbègbè. Ìlú Òndó jẹ́ olùṣèlọ́pọ̀ àwọn ọjà kòkó tí ó tóbi jùlọ ní agbègbè náà.

Òndó
Ondo

Ode Ondo
View from the peak of the Pele mountain
View from the peak of the Pele mountain
Nickname(s): 
Ekimogun
Ondo is located in Nigeria
Ondo
Ondo
Ondo shown within Nigeria
Coordinates: 7°05′20″N 4°47′57″E / 7.088923°N 4.7990935°E / 7.088923; 4.7990935
Country Nigeria
StateOndo State
Local governmentOndo West LGA, Ondo EastLGA
Government
 • ObaAdesimbo Victor Kiladejo
Population
 (2006)
 • Total258,430
 • Ethnicities
Ondo
 • Religions
Christianity, Ìṣẹ̀ṣe, Islam
National languageYorùbá
Websiteondostate.gov.ng

Oyè ọba ìlú náà, tí ó ń jọba gẹ́gẹ́ bí àtọmọdọ́mọ Ọba Odùduwà tí ó jẹ́ ọ̀rọ̀ ẹ̀tàn, ni “Osemawe”. Oyè Osamawe bẹ̀rẹ̀ látorí ipò tí kò ṣàjèjì gẹ́gẹ́ bí ìwé ìròyìn Nigerian Punch ṣe ròyìn pé nígbà tí ìyàwó olóyè Ọba àkọ́kọ́ ní àwọn ìbejì, ojú tì ọba nítorí ó jẹ́ ohun ìríra nígbà náà. Bí àwọn Ìbejì ṣe bí oun ní ìdàmú, ó sì kígbe pé ‘Ese omo re’ (èyí tó tún sí àwọn ọmọ wọ̀nyí ni èwò). Wọ́n ní ìkìlọ̀ yìí tipasẹ̀ ìfolúṣọ̀n èdè yí padà sí ‘Osemawe’, tí ó jẹ́ oyè ọba Ondo lónìí. Oba Adesimbo Victor Kiladejo ni Ọba tó ń lọ lọ́wọ́ báyìí, ẹni tí ó jẹ́ adé ní oṣù kẹsán ọdún 2006 lẹ́yìn ikú Ọba tẹ́lẹ̀, Dókítà Festus Ibidapo Adesanoye.

Ifihan kukuru kukuru ti ilu Ondo ni ede Ondo nipasẹ agbọrọsọ abinibi

Àwọn ilé-ẹ̀kọ́ gíga

àtúnṣe
  • Ondo State University of Medical Sciences jẹ́ ilé-ẹ̀kọ́ gíga tí àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ̀ iṣòògùn ti ijoba ipinlẹ Ondo, ti iṣeto ni ọdun 2015. O jẹ ile-ẹkọ giga pataki kẹta ni Afirika, ati ile-ẹkọ giga amọja akọkọ ti Naijiria lati jẹ ifọwọsi nipasẹ Igbimọ Awọn ile-ẹkọ giga ti Orilẹ-ede .
  • National Institute for Education Planning and Administration, NIEPA Ondo ti dasilẹ ni 1992 nipasẹ Federal Ministry of Education, ni ifowosowopo pẹlu UNESCO / IIEP Paris, gẹgẹbi ile-iwe giga ti agbegbe fun Iwo-oorun Afirika . O wa lati mọ iṣẹ apinfunni rẹ nipasẹ kikọ agbara, ikẹkọ ilọsiwaju, ijumọsọrọ, iwadii iṣe ni igbero eto-ẹkọ, itankale alaye ati pese awọn iṣẹ ile-iṣẹ orisun.
  • Ile-ẹkọ giga Wesley jẹ ile-ẹkọ giga aladani ti o jẹ ti Ile-ijọsin Methodist ti Nigeria .
  • Adeyemi College of Education jẹ ile-ẹkọ eto ẹkọ giga ti ijọba apapọ ti o wa ni Ilu Ondo, Ipinle Ondo, Nigeria. O jẹ ile -ẹkọ fifun alefa kan ti o somọ si Ile-ẹkọ giga Obafemi Awolowo, ati pe o wa ni ipo bi kọlẹji ti eto-ẹkọ ti o dara julọ.
  • Ondo City Polytechnic jẹ ile-iṣẹ imọ-ẹrọ ti o ni owo ikọkọ ati iṣakoso ti o wa ni Ilu Ondo, ipinlẹ Ondo, Nigeria </link> .

Polytechnic jẹ ipilẹ ni ọdun 2017[citation needed]</link>

Àwọn ènìyàn olókìkí

àtúnṣe
  • Brigadier Samuel Ademulegun, Brigadier akọkọ ti ologun Naijiria . Wọ́n pa á ní ọdún 1966 tí wọ́n fi gba ìjọba ilẹ̀ Nàìjíríà . Ere re duro ni Ife Roundabout, ti o n wo opopona Brigadier Ademulegun, ti orukọ rẹ, ni Ilu Ondo
  • King Sunny Adé, also known as King of Juju music; Olórin Nàìjíríà, olórin-olùkọrin, olórin oníṣẹ́ ohun èlò, àti aṣáájú-ọ̀nà ti orin ayé òde òní; ti pin si bi ọkan ninu awọn akọrin ti o ni ipa julọ ni gbogbo igba [3]
  • Adewale Akinnuoye-Agbaje (ojoibi 1967), Osere ti Ilu Oyinbo ati Awoṣe asiko; bi ni Islington, London to Nigerian obi ti Yorùbá, Ondo Town origin; ó mọ̀ dáadáa ní àwọn èdè bíi Yorùbá, Italian, àti Swahili
  • Chinwe Chukwuogo-Roy MBE (ti a bi 1952), oluyaworan ọba; ti a bi ni Ilu Ondo; ni ọdun 2001 o ya aworan osise ti Queen Elizabeth II fun Jubilee Golden rẹ
  • Mo Abudu, mogul media media Naijiria, iwa media, oninuure, ati oludamọran iṣakoso awọn orisun eniyan tẹlẹ.
  • Omotola Jalade Ekeinde, oṣere, akọrin, oninuure ati awoṣe atijọ ti Ilu Ondo lati Ilu Eko ; lati igba akọkọ fiimu Nollywood rẹ ni ọdun 1995, o jẹ ọla ni atokọ Time Iwe irohin ti awọn eniyan 100 ti o ni ipa julọ ni agbaye papọ pẹlu Michelle Obama, Beyoncé ati Kate Middleton [4]
  • Frederick Fasehun (ti a bi 1938), dokita iṣoogun, oniwun hotẹẹli, ati olori ẹgbẹ Oodua Peoples Congress (OPC); ti a bi ni Ilu Ondo [5]
  • Gani Fawehinmi, SAN, alapon ati oninuure [6]
  • Olu Maintain, born Olumide Edwards Adegbulu; dide si olokiki ni ọdun 2007 pẹlu itusilẹ orin olokiki naa “ Yahooze ” lati inu awo-orin ile-iṣẹ rẹ akọkọ Yahooze, orin naa gba Aami-eye Ere-idaraya Nigeria ni ọdun 2008 fun Ọdun Kan ti o gbona julọ; ni 2008, o ṣe "Yahooze" ni Royal Albert Hall, London o si mu wa lori ipele Colin Powell, Akowe Ipinle Amẹrika tẹlẹ [7]
  • Olusegun Mimiko, Gomina nigbakanri ti Ipinle Ondo ; Minisita fun eto ile ati idagbasoke ilu Naijiria nigba kan ri
  • Godfrey Oboabona (ti a bi 1990), agbabọọlu agbaye, gẹgẹbi olugbeja ; ti a bi ni Ondo
  • Ifedayo Oladapo, OON, NNOM (1932-2010), omowe ati professor of civil engineering at University of Lagos
  • Archbishop Timothy Olufosoye ( c. 1907 – 1992) jẹ Alakoko Afirika akọkọ ti Ile-ijọsin ti Nigeria
  • Wale (ti a bi 1984), olorin Amẹrika ti Maybach Music Group ; bi Olubowale Victor Akintimehin ni Northwest, Washington, DC ; Awọn obi rẹ jẹ ti ẹya Yoruba Ondo Town ti guusu iwọ-oorun Naijiria ti wọn si wa si AMẸRIKA lati Austria ni ọdun 1979
  • Bimbo Oshin, Nollywood thespian
  • Yemi Blaq, oṣere Nollywood </link>[ <span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2021)">Ti o nilo itọkasi</span> ]
  • Teniola Apata, olórin
  • Niniola, olórin

Àwọn Ìtọ́kasí

àtúnṣe
  1. Empty citation (help) 
  2. "World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Ondo". National Oceanic and Atmospheric Administration. Retrieved January 7, 2024. 
  3. Gini Gorlinski, The 100 Most Influential Musicians of All Time ISBN 978-1-61530-006-8, Publisher: Rosen Education Service (January 2010)
  4. . London. 
  5. . Archived on 18 April 2015. Error: If you specify |archivedate=, you must first specify |url=. 
  6. Empty citation (help) 
  7. Empty citation (help)